การสึกกร่อนของฟันคืออะไร?

           การสึกกร่อนคือการสึกของผิวฟันโดยกรด   กรดจะละลายสารเคลือบฟันและเนื้อฟัน ซึ่งจะมีหลายรูปแบบที่ทำให้โครงสร้างฟันและเนื้อฟันหายไป

อาการเมื่อเกิดฟันสึก ฟันกร่อน

การสึกกร่อนของฟันหากเป็นมากๆ อาจจะทำให้คุณมีอาการดังนี้ได้

• รู้สึกเจ็บปวดหรือรู้สึกเสียวเมื่อดื่มเครื่องดื่มร้อน เย็น หรือหวาน
• ฟันอาจจะมีสีเหลือง
• หากปล่อยไว้นาน อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนเช่น ฟันจะผุ เกิดจุดบนฟัน ฟันหก    หากเกิดการสึกกร่อนมากๆ คุณอาจต้องอุดฟัน ครอบฟัน คลองรากฟัน ถอนฟัน  หรือ วีเนียร์

4 สาเหตุหลักที่ทำให้ฟันสึกฟันกร่อน

1.อาหารและเครื่องดื่ม

• อาหารที่มีน้ำตาล เช่น ไอศกรีม น้ำเชื่อม และคาราเมล
• อาหารประเภทแป้ง เช่น ขนมปังขาว
• อาหารที่เป็นกรด เช่น แอปเปิล ผลไม้รสเปรี้ยว ผลเบอร์รี่ และรูบาร์บ
• ผลไม้รสเปรี้ยว (ส้ม มะนาว และเกรปฟรุต) รวมทั้งผักดองและน้ำส้มสายชู 
• เครื่องดื่มผลไม้และน้ำผลไม้
• น้ำอัดลม ซึ่งโดยทั่วไปมีกรดซิตริกและกรดฟอสฟอริกที่สร้างความเสียหายนอกเหนือจากน้ำตาล
• วิตามินซีส่วนเกินที่พบในผลไม้รสเปรี้ยว

   

แหล่งที่มาของรูปภาพ

แหล่งที่มาของรูปภาพ: โบรชัวร์การศึกษาผู้ป่วย ADA การกร่อนของฟัน: ผลกระทบที่เป็นอันตรายของกรด – W301*

2.ฟันกร่อนจากการสำรอก

          กรดที่ผลิตขึ้นในกระเพาะอาหารระหว่างกระบวนการย่อยอาหารมีพลังเพียงพอที่จะละลายอาหารทุกชนิด รวมทั้งกระดูกและฟัน แต่ถ้าเมื่อใดกระเพาะอาหารมีสำรอกออกมา กรดออกมาสัมผัสกับฟัน กรดนั้นจะทำให้เกิดกัดกร่อนของฟันได้

แหล่งที่มาของฟันสึกจากการสำรอก อาเจียน

1. ความผิดปกติของการกิน เช่นการกินที่ผิดปกติ กินน้อยกลัวอ้วนจนเป็นโรคกระเพาะ
2. ระบบทางเดินอาหาร เช่น โรคกรดไหลย้อน
3. โรคพิษสุราเรื้อรังเรื้อรัง

3.บทบาทของน้ำลายในการกร่อนของฟัน

          น้ำลายทำหน้าที่เป็นตัวป้องกันการสึกกร่อนของฟันโดยลดค่า pH เมื่อดื่มเครื่องดื่มที่เป็นกรดและอาหาร อาหารและเครื่องดื่มที่เป็นกรดจะมีผลมากขึ้นในผู้ป่วยที่มีภาวะน้ำลายไหลน้อยเนื่องจากภาวะน้ำเหลืองในเลือดต่ำ 

          ในบางคนน้ำลายอาจเป็นสาเหตุของการกัดกร่อน ในบางคน ค่า pH ของน้ำลายจะลดลงเนื่องจากยาที่เปลี่ยนน้ำลาย เช่น วิตามินซี แอสไพริน และการเตรียมธาตุเหล็กบางชนิด น้ำลายส่วนใหญ่ไม่เป็นกรดพอที่จะละลายเคลือบฟันได้ 

4.สาเหตุสิ่งแวดล้อมของการกัดกร่อนของฟัน

          สิ่งแวดล้อมรอบๆตัวเราบางครั้งก็ทำให้เกิดการกัดกร่อนของฟันได้ เช่น น้ำในสระว่ายน้ำที่มีคลอรีน และมีการพบเห็นการสึกกร่อนในคนงานในโรงงานแบตเตอรี่ คนเก็บขยะ และคนงานเหมืองที่อยู่รอบๆ ควันที่มีสภาพเป็นกรด

การรักษาและซ่อมแซมการสึกกร่อนของฟัน

1. พบทันตแพทย์เพื่อวินิจัยและตรวจสอบสาเหตุของฟันสึก
2. ปรับเรื่องการทานอาหารและเครื่องดื่ม
3. ลดแรงเสียดสีของฟัน
   • ใช้แปรงสีฟันขนนุ่มและแปรงเบาๆ
   • ทิ้งไว้อย่างน้อยครึ่งชั่วโมงก่อนแปรงฟันหลังจากรับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่เป็นกรด
   • ล้างด้วยน้ำหลังจากรับประทานอาหารที่เป็นกรดและเครื่องดื่ม
4. การใช้สารเพิ่มแร่ธาตุ เช่น สารละลายโซเดียมฟลูออไรด์ในรูปของน้ำยาบ้วนปากฟลูออไรด์ ยาเม็ด หรือยาอมทันทีก่อนแปรงฟัน
5. ใช้ฟลูออไรด์เจลหรือเคลือบเงาฟัน
6. การดื่มนมหรือใช้ผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ
7. การใช้สารทำให้เป็นกลาง เช่น ยาเม็ดลดกรด
8. การใช้สารยึดเกาะเนื้อฟันกับบริเวณที่สัมผัสเนื้อฟัน

วิธีในการเช็คว่าฟันสึกฟันกร่อนด้วยตัวเอง

ถ่ายรูปฟันของคุณไว้เป็นระยะๆ และนำภาพมาเปรียบเทียบกัน ว่าฟันของคุณมีการเปลี่ยนแปลงหรือฟันสึกกร่อนหรือไม่

5 วิธีป้องกันฟันสึก  ฟันกร่อน

            ฟันสึก นั้นเป็นปัญหาสำคัญของใครหลายคน เพราะเมื่อฟันสึกแล้วนั้นยากที่จะทำให้กลับมาเป็นเหมือนเดิมได้ ถ้าเราไม่อยากให้ฟันสึก เราต้องดูแลรักษาสุขภาพปากและฟันให้ดี และอาจต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างที่ทำให้ฟันสึก เรามาดูวิธีป้องกันไม่ให้ฟันสึกกันดีกว่าค่ะ วิธีป้องกันไม่ให้ฟันสึกมีดังนี้

1. การทานอาหารที่รสจัดเกินไป หรือทานอาหารที่เป็นกรด ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารที่มีฤทธิ์เป็นกรด เพราะอาหารเหล่านี้คือตัวการสำคัญที่ทำให้ฟันของเราสึก เช่น น้ำอัดลม น้ำผลไม้ผสมโซดา หรือเครื่องดื่มชูกำลังต่างๆ แต่ถ้าหากว่าชอบดื่มมาก หรือหลีกเลี่ยงไม่ได้ จำเป็นต้องดื่มจริงๆหากจำเป็นต้องทานก็ให้หาทางหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรง ของกรดกับฟัน ก็ควรใช้หลอด เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันสึก
2. รีบบ้วนปากด้วยน้ำสะอาด เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันสัมผัสกับกรดเป็นเวลานาน เมื่อเราทานอาหารที่มีฤทธิ์เป็นกรดเข้าไป ควรรีบบ้วนปากด้วยน้ำเปล่าสะอาดทันที หลังทานเสร็จ เพื่อไม่ให้กรดที่อยู่ในอาหารนั้นสัมผัสกับฟันของเรานานๆ
3. การเลือกใช้แปรงสีฟัน ควรเลือกแปรงสีฟันที่มีขนแปรงนุ่ม ด้ามจับพอดีมือ เพราะการใช้แปรงที่แข็งจนเกินไปทำให้ฟันสึกและยังทำให้เนื้อเยื่อรอบๆฟัน บาดเจ็บได้ด้วย
4. การแปรงฟัน การแปรงฟันที่ถูกต้องไม่ควรแปรงฟันแรงๆเพราะการแปรงฟันแรงๆไม่ได้ช่วยให้ฟันขาว หรือสะอาดขึ้น แต่มันจะทำให้ฟันสึก ดังนั้นเราควรแปรงฟันวันละ 2 ครั้ง แต่อย่าแปรงเกิน 3 ครั้ง เพราะการแปรงฟันบ่อยๆทำให้ฟันสึกได้เช่นกัน
5. การทานยาบางตัวที่มีฤทธิ์ทำลายเคลือบฟัน ยาบางชนิดที่เรารับประทานเข้าไป อาจมีผลทำให้ฟันสึก ดังนั้นเวลารับประทานยาเข้าไปแล้ว เราควรดื่มน้ำตามไปให้มากๆ เพราะสารบางชนิดในยาอาจทำให้ฟันของเราสึกได้ การที่เราดื่มน้ำตามมากๆ จะช่วยเจือจางและชะล้างคราบยาที่ติดอยู่ที่ปากและลำคอ

            สำหรับ 5ข้อเบื้องต้นนี้เป็นเพียงวิธีป้องกันเบื้องต้นเท่านั้น ซึ่งถ้าไม่อยากให้ฟันสึกก็ทำตามดังคำแนะนำนะคะ  หากใครรู้สึกว่าฟันสึก ให้รีบไปพบทันตแพทย์เพื่อหาแนวทางรักษา และต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อสุขภาพที่ฟันสมบูรณ์แข็งแรง และรอยยิ้มที่สดใสจะได้อยู่กับเราไปนานๆนะคะ  

ที่มา คลินิกทันตกรรมอโศกสกายเทรน 

วิธีการรักษาฟันร้าว

หลังขูดหินปูนแล้วทำให้เสียวฟันจริงหรือไม่?

เผลอกลืนเครื่องมือจัดฟันจะเป็นอะไรไหม

8 ข้อควรรู้ ให้ลูกน้อยกินนมอย่างไร ฟันจึงจะไม่ผุ

วิตามินที่ดีต่อฟัน

เลือดออกตามไรฟัน ปัญหาที่ไม่ควรมองข้าม

12 คำถามต้องรู้! ของคนที่คิดจะ “จัดฟัน”

การดูแลรักษารีเทนเนอร์