เรื่องนี้เป็นประสบการณ์หลอนของปู่ผมเองครับ เกิดขึ้นเมื่อประมาณ 60 ปีที่แล้ว สมัยที่คุณปู่เป็นหนุ่มๆ ยังไม่มีครอบครัว ปู่มีพี่ชายอยู่คนหนึ่งชื่อปู่สม ปู่สมแกอายุมากกว่าปู่ผมประมาณ 10 ปี แกบวชเรียนตั้งแต่เด็ก และเพิ่งศึกออกมาช่วยพ่อแม่ทำงาน ครอบครัวของปู่ผมทำไร่บนภูเขา ซึ่งห่างจากหมู่บ้านมาก ต้องเดินเท้าขึ้นไปจากหมู่บ้านก็ใช้เวลาเดินเท้าเป็นวันๆกว่าจะถึง หรือบางบ้านที่มีฐานะหน่อยก็ใช้เกวียนก็จะย่นระยะเวลาได้เร็วขึ้น
ปู่และพี่ชายจึงสร้างกระท่อมไม้ไผ่บนเขาเพื่อใช้เป็นที่พักเวลาขึ้นไปทำไร่ ซึ่งในบริเวณนั้นก็จะมีกระท่อมของคนอื่นๆ ที่ขึ้นมาจับจองพื้นที่ทำกินเหมือนกัน แต่ละบ้านก็จะสร้างกระท่อมอยู่ห่างๆกัน
เรื่องมันเกิดหลังจากที่ปู่และพี่ชายนำของลงมาขายและมาอยู่บ้านประมาณเกือบเดือน จึงได้กลับขึ้นไปดูของในไร่ที่ปลูกไว้ ระหว่างที่เดินเท้ากลับไปใกล้จะถึงกระท่อมก็เป็นเวลาโพล้เพล้ ปู่ก็เห็นน้านุ้ยที่กำลังท้องแก่ เดินสวนไปทางกระท่อมของแก ปู่จึงร้องทัก ‘’น้านุ้ยไปไหน ทำไมมาเดินค่ำๆคนเดียว น้าวัน (ผัวของน้านุ้ย) ไปไหน ‘’ แต่น้านุ้ยก็ไม่ตอบเดินก้มหน้าผ่านไปอย่างเร็ว ปู่ก็งงว่าทักทำไมไม่ตอบ พี่ชายของปู่จึงรีบดึงแขนปู่ให้รีบเดินโดยที่ไม่ได้พูดอะไร
เมื่อปู่กับพี่ชายมาถึงกระท่อมก็มืดมากแล้ว พี่ชายของปู่แกอาบน้ำและหลับไปก่อน จังหวะที่ปู่กำลังจะเข้านอนก็ได้ยินเสียงผู้หญิงร้องไห้โหยหวน เสียงเจ็บปวดและทรมานมาก ปู่นั่งฟังอยู่สักพักเสียงก็เริ่มดังขึ้น จากนั้นก็มีเสียงร้องขอความช่วยเหลือ ปู่จึงมาปลุกพี่ชายให้ไปเป็นเพื่อนเพราะคิดว่าเป็นเสียงน้านุ้ยร้องขอความช่วยเหลือแน่ๆ แกคงเจ็บท้องจะคลอดลูก พี่ชายของปู่ลืมตาขึ้นมาแล้วพูดว่า ‘’นอนเถอะ เอ็งช่วยอะไรเค้าตอนนี้ไม่ได้หรอก พรุ้งนี้เช้าค่อยไปดูกัน ‘’ เมื่อได้ยินพี่ชายพูดอย่างนั้นปู่ของผมก็โกรธพี่ชายมากว่าทำไมคนรู้จักกันไม่ไปช่วยไม่ไปดู ปู่จึงลุกขึ้นจะเดินไปคนเดียว พี่ชายปู่จึงพูดขึ้นมาอีกว่า ‘’อย่าไป เค้าไม่ใช่คนแล้ว’’ แต่ตอนนั้นปู่ก็ไม่เชื่อคิดแต่ว่าพี่ชายไม่มีน้ำใจ แกจะไม่ใช่คนได้ไงเมื่อเย็นยังเจอแกอยู่เลย ปู่จึงลุกขึ้นหยิบตะเกียงเดินตรงไปที่กระท่อมของน้านุ้ยกับน้าวัน โดยที่ไม่ฟังคำของพี่ชาย
เสียงร้องโหยหวนของน้านุ้ยก็ยังคงดังอย่างต่อเนื่อง เมื่อปู่เดินมาถึงกระท่อม ปู่ก็เห็นแสงไฟตะเกียงออกมาจากในกระท่อม ปู่จึงร้องเรียกน้านุ้ย น้าวันเป็นไงบ้าง ผมได้ยินเสียงร้องดังเลยมาดู แต่ก็ไม่มีเสียงตอบกลับออกมา มีเพียงเสียงร้องขอความช่วยเหลือ เป็นเสียงร้อง ช่วยด้วย ช่วยด้วย ปนกับเสียงสะอื้น เมื่อไม่มีคนตอบปู่จึงถือวิสาสะ เดินเข้าไปในกระท่อม
ภาพที่ปู่เห็นคือน้านุ้ยนอนเลือดไหลออกมาจากหว่างขานองเต็มพื้น นอนร้องโอดโอยหันหน้าเข้าข้างฝา ปู่ตกใจมากรีบวิ่งเข้าไปหา ปากก็เรียกหา ”น้าวัน น้าวันไปไหน น้าวันไปไหน น้านุ้ยเป็นไงบ้าง” พอมือปู่จับที่หัวไหล่ของน้านุ้ยก็ต้องสะดุ้งรีบเอามือออกทันที เพราะมันร้อนมากๆ แล้วน้านุ้ยก็หันหน้ามาหาปู่ ปู่เล่าว่าตอนนั้นหัวใจปู่ไม่อยู่กับเนื้อกับตัวแล้ว เพราะหน้าของน้านุ้ยดำและเกรียมเหมือนคนโดนไฟไหม้น่ากลัวมาก คำเตือนของพี่ชายจึงวิ่งเข้ามาในหัวว่าแกไม่ใช่คน มือและขาปู่อ่อนแรง ตะเกียงที่อยู่ในมือหลุดตกลงกับพื้น เสียงน้านุ้ยยังคงร้องขอความช่วยเหลือ เมือปู่รวบรวมสติที่ยังเหลืออยู่น้อยนิดได้ ปู่ก็ทำท่าจะวิ่งหนี แต่ขาก็ก้าวไม่ออก เพราะเหมือนมีอะไรมาจับขาปู่เอาไว้ เมื่อปู่ก้มลงไปดูก็เห็นเป็นมือของน้านุ้ย ที่ยื่นมาจับขาไว้ และร้องขอความช่วยเหลือไม่หยุด ปู่บอกว่าตอนนั้นปู่กลัวมากไม่รู้จะทำยังไง ได้แต่ยืนร้องไห้ หลับตา เพราะความกลัวและยกมือขึ้นมาไหว้แบบสั่นๆขอให้สิ่งศักสิทธิ์ช่วยด้วย อยู่ๆก็มีมืออุ่นๆมาจับที่แขนของปู่และกระชากปู่สุดแรงให้ออกมาจากตรงนั้น เมื่อปู่ลืมตาดูก็พบว่าเป็นปู่สม พี่ชายของปู่นั้นเองที่วิ่งตามมาช่วย
เมื่อวิ่งมาจนถึงกระท่อมของปู่ พี่ชายของปู่พูดแค่ว่า ”กูบอกมึงแล้วใช่ไหม” แล้วพี่ชายปู่ก็กลับไปนอนต่อ เหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น แต่ตัวปู่เองในตอนนั้นตัวยังสั่น น้ำตาไหล และเพิ่งรู้ตัวว่ามีน้ำเปียกที่กางเกง ปู่บอกว่าเพิ่งรู้วันนั้นเองว่ากลัวจนฉี่แตกมันเป็นยังไง
พอรุ่งเช้าพี่ชายของปู่ก็ไปที่กระท่อมของน้านุ้ย แต่ปู่ไม่ได้ไปด้วยเพราะปู่นอนซมเป็นไข้จับสั่นอยู่ พี่ชายปู่เล่าว่ากระท่อมที่เห็นเมื่อคืน ตอนนี้มีเพียงเศษซากของกระท่อมที่โดนเผาไหม้เหลือแต่เศษไม้และกองขี้เถ้าเท่านั้น พี่ชายปู่จึงเดินไปเขี่ยๆตรงจุดที่เจอน้านุ้ยนอนเมื่อคืน ก็พบโครงกระดูกอยู่ใต้ขี้เถ้า พี่ชายปู่จึงทำพิธีเก็บกระดูกใส่ห่อผ้า เพื่อที่จะนำลงมาทำพิธีทางศาสนาในหมู่บ้านให้น้านุ้ย (พี่ชายปู่แกพอมีวิชา เพราะแกบวชเรียนตั้งแต่เด็ก)
เมื่อเก็บกระดูกน้านุ้ยเสร็จ พี่ชายปู่จึงไปจ้างเกวียนของคนแถวนั้นให้ลงมาส่ง เพราะปู่ของผมไม่สบายมากเดินไม่ไหว ระหว่างทางที่ลงมาเจ้าของเกวียนเล่าว่า น้านุ้ยแกตายได้เกือบเดือนแล้ว ทุกคืน..คนที่ขึ้นไปทำไร่แถวนั้นจะได้ยินเสียงร้องขอความช่วยเหลือกันหมด มีแต่คนกลัวเพราะเค้าว่ากันว่าผีที่ตายทั้งกลมจะเฮี้ยนมากจึงไม่มีใครกล้าเข้าไปตรงนั้น
ส่วนสาเหตุที่น้านุ้ยแกตายก็ไม่มีใครรู้แน่ชัด เพราะวันที่เกิดเหตุ มีคนเจอน้าวัน ผัวของน้านุ้ย เดินอุ้มลูกชายคนโตประมาณ 3 ขวบอยู่พร้อมกับร้องไห้ไปด้วย เมื่อมีคนถามว่าเกิดอะไรขึ้น น้าวันบอกเพียงว่า น้านุ้ยตกเลือกตาย น้าวันไม่รู้จะทำยังไงเลยเผากระท่อมพร้อมกับน้านุ้ยและลูกในท้อง แล้วน้าวันก็เดินลงจากเขาไป โดยที่ทุกคนก็ยังมีความสงสัยอยู่ในใจว่า ทำไมน้าวันจึงตัดสินใจแบบนั้น เพราะหลังจากนั้นก็ไม่เคยมีใครเจอน้าวันกับลูกชายแกอีกเลย
หลังจากเหตุการณ์วันนั้น ปู่ของผมก็นอนไม่สบายเป็นอาทิตย์ กว่าจะหายเป็นปกติ ปู่บอกว่าน้านุ้ยแกคงไม่ได้อยากมาหลอกให้ปู่กลัว แต่แกคงอยากให้มีคนช่วยพาแกออกมาจากตรงนั้น และทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แกเท่านั้น